Potencias: Definicións.
Álxebra

Potencias: base e expoñente.

Luisa quere saber cantos bisavós e tatarabuelos tivo. Para contalos debuxa no seu caderno a súa árbore xenealóxica:

familia.gif (4016 bytes)

Ela ten 2 pais (un pai e unha nai).

Cada un deles ten 2 pais. Polo tanto, ela ten 2 * 2 =4 avós.

Cada avó ten á súa vez 2 pais, logo ela ten 2 * 2 * 2 =8 bisavós.

Cada bisavó ten á súa vez 2 pais; ela ten 2 * 2 * 2 * 2 =16 tatarabuelos.

Operación Resultado
Pais 2 = 21 2
Avós 2*2 = 22 4
Bisavós 2*2*2 = 23 8
Tatarabuelos 2*2*2*2 = 24 16

En moitas situacións hai que multiplicar un número por si mesmo varias veces. Para abreviar, en lugar de escribir 2 * 2 * 2 * 2 escribimos 24 e chamarémolo potencia.

24 lese "2 elevado a 4" ou tamén "2 elevado á cuarta".

52 lese "5 elevado a 2" ou tamén "5 elevado ao cadrado", que é máis habitual.

Unha potencia é o resultado de multiplicar un número por si mesmo varias veces. O número que multiplicamos chámase base, o número de veces que multiplicamos a base chámase expoñente.

Na potencia 24, a base é 2 e o expoñente é 4.

1. Calcula as seguintes potencias: 35, 53, 72, 27, 104, 410. En cada caso escribe cál é a base e cál é o expoñente.

Comproba os teus resultados na seguinte escena.


Algunhas potencias especiais.

2. Utiliza a escena anterior para calcular as seguintes potencias:

  • 02, 05, 07, 010
  • 15, 18, 12, 110
  • 31, 51, 91, 101
  • 20, 30, 80, 100
  • 101, 102, 103, 104, 105, 106

Escribe no teu caderno cinco conclusións que deduces dos resultados de cada un dos apartados anteriores.


Cadrados perfectos.

As potencias de expoñente 2 chámanse cadrados perfectos. Utilizarémolos moito na clase de matemáticas a partir de agora.

3. Calcula os cadrados dos primeiros 15 números naturais e completa a seguinte táboa no teu caderno.

Número 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
Cadrado

Comproba os teus resultados na seguinte escena.

Cambia o valor da base para comprobar os resultados.

Como sabes, a área dun cadrado de lado l mide l2. Polo tanto, xeometricamente, calcular o cadrado dun número equivale a calcular a área dun cadrado o lado do cal mida o número dado.

4. Na escena seguinte asígnalle á variable lado os dez primeiros números naturais e conta, en cada caso, o número de cadradiños que contén o cadrado correspondente.


Cubos perfectos.

Igual que no caso dos cadrados, as potencias de expoñente 3 se chaman cubos perfectos.

5. Calcula os cubos dos primeiros 15 números naturais e completa a seguinte táboa no teu caderno.
Número 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
Cubo

5. Calcula a solución no teu caderno e compróbao na escena seguinte.


Potencias de expoñente negativo.

Se n é un número natural defínese

a-n =1 / an

6. Calcula as seguintes potencias e comproba os resultados na escena seguinte.

  1. 3-5
  2. 5-3
  3. 7-2
  4. 2-7
  5. 5-4
  6. 4-5

Se obtés resultados un pouco "estraños" proba a aumentar o número de decimais do resultado no control da parte de arriba.


Potencias de base negativa.

Calcula as potencias ( -5)3 e ( -5)4.

(-5)3 = (-5)*(-5)*(-5) = -125. O resultado é negativo.

(-5)4 = (-5)*(-5)*(-5)*(-5) = 625. O resultado é positivo.

En xeral, ao elevar un número negativo a un expoñente par o resultado é sempre positivo. Ao elevalo a un expoñente impar, o resultado é sempre negativo.

7. Calcula as seguintes potencias e comproba os resultados na escena seguinte.
  1. (-3)5
  2. (-3)6
  3. (-4)4
  4. (-4)5
  5. (-10)5
  6. (-13)9

Volver ao índice adiante
Fernando Arias Fernández-Pérez      Traducción ao galego: Pedro A. Pazos García
© Ministerio de Educación e Ciencia. Ano 2001